NIEUW
Podcast-serie Canon sociaal werk
Symposium erfgoed en sociaal werkSymposium 13 juni
Jan van Ettinger

Jan van Ettinger (1902 - 1981)

directeur Bouwcentrum Rotterdam, toonaangevend in kennisoverdracht over bouwen en wonen.




‘Waar je kunt optellen moet je niet op je intuïtie vertrouwen.’ Werktuigbouwkundige Jan van Ettinger (1902-1981) is ervan overtuigd dat je de wereld voor mensen leefbaarder kunt maken met cijfers en statistiek. Zijn vader runde een carosseriewerkplaats. ‘Hij was een vakman. Geen organisator. Dat wilde ik anders.’

Van Ettinger is pionier in de industriële statistiek en het visualiseren met pictogrammen. In 1943 maakt hij de statistische publicatie Het bouwbedrijf in Nederland. Voor de Nederlandse regering in ballingschap aanleiding hem te vragen alvast gegevens te verzamelen voor een (wederop)bouwbeleid na de oorlog.
Het is de opmaat naar de oprichting van Bouwcentrum Rotterdam in 1948 waarvan hij tot 1972 directeur is. Het onafhankelijke kennis- en onderzoeksinstituut is jarenlang toonaangevend in kennisoverdracht over bouwen en wonen. Broodnodig want ‘de bouwnijverheid zit nog in het niemandsland tussen ambacht en industrie’, vind Van Ettinger.

Door grote woningnood is een eigen dak boven je hoofd schaars. Nog in 1960 moet één op de negen huishoudens inwonen bij een ander huishouden. Snel, goed en betaalbaar kunnen bouwen is van levensbelang. De inspanningen van Van Ettinger en zijn medewerkers om kennis te verspreiden levert daaraan een grote bijdrage. Industrieel bouwen komt op stoom zoals bijvoorbeeld in Utrecht Overvecht aan de Atlas-, Centaurus- en Apollodreef.
In de jaren 60 is de bouw van prefab-flats een bezienswaardigheid. De betonnen wanden, vloeren en trappen komen uit een fabriek in Utrecht. Productiesnelheid: prefab-elementen voor zes woningen per dag. Ze worden als reusachtige LEGO-blokken op de bouwplaats in elkaar gezet. Voor één woning zijn nog maar 1.000 manuren nodig in plaats van de gemiddelde 1.600. Een enorme tijdwinst. Inmiddels heeft woningcorporatie Mitros het complex aan de Atlas-, Centaurus- en Apollodreef met 362 woningen in 2019 helemaal vernieuwd en energieneutraal gemaakt.

Van Ettinger besloot rond 1980 zijn werkzame leven met een boek vol grootse vergezichten over kwaliteit en een pleidooi om te stoppen met buitensporige massaproductie.

Zie ook de huisvesters: Piet Zwart, Willem van Tijen, Lotte Stam-Beese, Auguste Plate en Cornelis van Eesteren.

Eerder gepubliceerd in Aedes Magazine, nr. 4 / 2019.

Auteur(s): Margriet Pflug,
Biografie

Vensters
Links


   overzicht huisvesters   volgende   laatste

Deze canon is mogelijk gemaakt door de volgende maatschappelijke aandeelhouders:
  • De Alliantie is een woningcorporatie met woningen in het noorden van de Randstad
  • Lefier - Wonen met karakter.
  • Ministerie BZK - DG Bouwen en wonen - Directie Woningmarkt.
  • Lieven de Key - vooral voor starters Amsterdam, Diemen en Zandvoort.
  • Zayaz - woningcorporatie te 's-Hertogenbosch
  • Ymere - Wonen, leven, groeien
  • Volkshuisvesting Arnhem
  • Mooiland is een woningcorporatie met ruim 27.000 woningen in 131 gemeenten in heel Nederland.
  • Aedes - vereniging van woningcorporaties
  • Woningcorporatie Portaal werkt dagelijks aan goed en betaalbaar wonen.
  • Woonwaard - woningcorporatie in de regio Alkmaar/Heerhugowaard
  • wonenCentraal - huren en wonen in Alphen aan den Rijn
  • Gemeente Arnhem
  • Casade - Zo wil ik wonen!
  • Mitros - wonen in Utrecht
  • Tiwos - Tilburgse woonstichting
  • Rochdale biedt betaalbare huur- en koopwoningen voor starters, doorstromers en studenten.
  • Woonbron - denkt, durft, doet
  • Stadgenoot - Amsterdamse woningcorporatie


design by Anne Van De Genachte / built by Dutchlion 2015