Jan  Tellegen

Jan Tellegen (1859 - 1921)

Saneerder van Klarendal in Arnhem, wegbereider van de Gezondheidswet en Woningwet




Jan Willem Cornelis Tellegen (1859-1921) is vooral bekend geworden als burgemeester van Amsterdam, na veertien jaar in die stad directeur te zijn geweest van Bouw- en Woningtoezicht. Dankzij hem kwam er in Amsterdam al vrij vroeg een verbod op de bouw van alkoofwoningen - huizen met slaapruimtes zonder raam. Minder bekend is dat hij voordien ruim tien jaar als directeur Gemeenwerken in Arnhem de leiding had over het ‘saneren’ van sloppenwijk Klarendal. Dat daar echt iets moest gebeuren werd de Arnhemse notabelen heel duidelijk na twee choleraepidemieën in 1888 en 1890 die veel slachtoffers eisten. Met zijn medewerkers moest Tellegen in de praktijk uitvinden hoe je zo’n sloppenwijk verbetert: het onteigenen van grond en krotten, het herhuisvesten van krotbewoners en het slopen en bouwen van betaalbare nieuwe huizen. Op zo’n grote schaal was daar nog amper ervaring mee. Zijn Arnhemse praktijkervaringen gebruikte Tellegen om landelijk te lobbyen voor een praktische Gezondheidswet en Woningwet. Met succes. De belangrijkste elementen van de Klarendalse sanering zijn uiteindelijk ook in de Woningwet van 1901 terechtgekomen: de mogelijkheid om krotten te onteigenen, de medefinanciering van een woningbouwvereniging door de overheid en het stellen van kwaliteitseisen aan nieuwe arbeiderswoningen.

Tegenwoordig is Klarendal een levendige stadswijk. Woningcorporatie Volkshuisvesting is er de grootste verhuurder met 1.750 woningen. Sinds 2000 werkt de corporatie mee aan het Modekwartier in Klarendal: ze knapt kleinschalige winkelpanden op en verhuurt ze betaalbaar aan jonge (mode)ontwerpers afkomstig van de Arnhemse kunstacademie.

Eerder gepubliceerd in Aedes Magazine, nr. 7-8 / 2014.

Auteur(s): Margriet Pflug,
Biografie

Links


eerste   vorige  overzicht huisvesters   volgende   laatste

Deze canon is mogelijk gemaakt door de volgende maatschappelijke aandeelhouders:
  • wonenCentraal - huren en wonen in Alphen aan den Rijn
  • Aedes - vereniging van woningcorporaties
  • Ymere - Wonen, leven, groeien
  • De Alliantie is een woningcorporatie met woningen in het noorden van de Randstad
  • Lefier - Wonen met karakter.
  • Rochdale biedt betaalbare huur- en koopwoningen voor starters, doorstromers en studenten.
  • Woningcorporatie Portaal werkt dagelijks aan goed en betaalbaar wonen.
  • Volkshuisvesting Arnhem
  • Casade - Zo wil ik wonen!
  • Gemeente Arnhem
  • Mitros - wonen in Utrecht
  • Tiwos - Tilburgse woonstichting
  • Woonwaard - woningcorporatie in de regio Alkmaar/Heerhugowaard
  • Lieven de Key - vooral voor starters Amsterdam, Diemen en Zandvoort.
  • Zayaz - woningcorporatie te 's-Hertogenbosch
  • Ministerie BZK - DG Bouwen en wonen - Directie Woningmarkt.
  • Woonbron - denkt, durft, doet
  • Mooiland is een woningcorporatie met ruim 27.000 woningen in 131 gemeenten in heel Nederland.
  • Stadgenoot - Amsterdamse woningcorporatie


design by Anne Van De Genachte / built by Dutchlion 2015