NIEUW
Podcast-serie Canon sociaal werk
Symposium erfgoed en sociaal werkSymposium 13 juni
BartJan  Commissaris



BartJan Commissaris (1962 - 2022)


onderwijs,


directeur van brede school in de Amsterdamse Bijlmer en krachtige voorvechter van gelijke kansen van alle leerlingen.


* * *


Als directeur van basisschool Polsstok was Commissaris een onvermoeibare voorvechter van gelijke kansen voor zijn leerlingen. Maar ook buiten de school was meester BartJan voortdurend in de weer om mensen en organisaties samen te brengen en dingen voor elkaar te boksen.

“Een echte verbinder,” zegt Harry Dobbelaar van scholenkoepel Zonova over de vorige week op 60-jarige leeftijd overleden Commissaris. “En een echte doener. BartJan vond het bijvoorbeeld belangrijk om leerlingen aan het sporten te krijgen, zowel tijdens schooltijd als daarbuiten. Hij haalde sportverenigingen naar school en zette een samenwerking op die ertoe leidde dat de Polsstok tot twee keer toe werd uitgeroepen tot sportiefste school van het land.”

Verknocht aan de Bijlmer
Commissaris was in 1989 naar de Bijlmer gekomen om onderwijzer te worden op basisschool De Achtsprong. Zijn energie en inzet bleven niet onopgemerkt en hij maakte al snel deel uit van de directie, later ook van de scholenkoepel Bijzonderwijs. Dobbelaar: “BartJan was verknocht aan de Bijlmer en aan de kinderen van de Bijlmer. Hij had een enorme drive om het goede te doen voor de leerlingen, om hen alle kansen te geven.”

Theatermaker Thomas de Bres leerde Commissaris kennen toen de Wijksafari van Adelheid Roosen neerstreek in de Bijlmer. “Dat project paste helemaal in het straatje van BartJan. Bewoners en bezoekers maakten contact. Ik maakte theater met zijn leerlingen. Dat klikte zo goed dat ik nog vaak ben teruggekomen, voor een toneelstuk, dramalessen en kerstvieringen. De filosofie van BartJan was: door het zien van de ander, laat je ook jezelf zien. Alles draaide om ontmoeting en verbinding.”

Een product van die filosofie was de Brede School die in 2007 de deuren opende. Het was de tijd dat hoogbouw in de Bijlmer plaatsmaakte voor laagbouw. In het nieuwe schoolgebouw kwamen de openbare Bijlmerhorst, de levensbeschouwelijke Polsstok en de islamitische As-Soeffah samen onder één dak, voor die tijd een unicum. Dobbelaar: “Dat kwam uit de koker van BartJan. Waarom kunnen kinderen met verschillende achtergronden niet samen naar school?”

Niets was onmogelijk
Marco de Souza van het Leerorkest vond in de schooldirecteur een geestverwant. “Hij was mijn held, mijn inspirator en mijn vriend. Zeker in de eerste jaren waren wij met onze leerlingenorkesten druk bezig om te overleven. Van BartJan ging een grote geruststelling uit. In zijn ogen was niets onmogelijk. Als het niet rechtsom ging, dan maar linksom. Hij had geen twijfel dat het zou lukken, er moest alleen nog even worden nagedacht over de manier waarop.”

Het Leerorkest heeft tegenwoordig orkesten op scholen in het hele land, maar begon vijftien jaar geleden in de Bijlmer. De Souza: “We hadden weinig geld en zijn van start gegaan op twee basisscholen. BartJan wilde ook een orkest en kwam met honderd leerlingen naar ons eerste concert in de Beurs van Berlage. Alle kinderen hadden een bordje in hun handen met daarop de naam van het instrument dat zij wilden bespelen. Kort daarna kregen zij de echte instrumenten.”

Twee jaar geleden nam Commissaris afscheid van de Polsstok, met het plan zich te storten op een nieuw onderwijsconcept: de school van nul tot zestien jaar. Hij bleef actief in Zuidoost, ook nadat hij was gediagnosticeerd met een ernstige ziekte. Vorige week kwam het einde dan toch echt in zicht en riep hij zijn naasten bij zich om afscheid te nemen. De Bres: “Dat was heel indrukwekkend en liefdevol.” De Souza: “We gaan BartJan enorm missen.”

Oor Patrick Meershoek, overgenomen uit Het Parool, 20 maart 2022

Publicatiedatum: 09-04-2022
Datum laatste wijziging :09-04-2022



design by Anne Van De Genachte / built by Dutchlion 2015 / maintenance by Rstyle