2019 Masterclass Canon samenlevingsopbouw
Masterclass afgerond; Canon op 31 januari 2020 gepresenteerd!
    homepage   volgende   laatste



Van half april tot eind september 2019 heeft de Vereniging Canon sociaal werk, in samenwerking met Movisie en Buurtwijs, een Masterclass Canon samenlevingsopbouw georganiseerd. Zestien deelnemers hebben gedurende deze periode onder leiding van deskundige docenten/begeleiders gewerkt aan het inhoud geven aan en schrijven van 25 vensters waarin de geschiedenis van de samenlevingsopbouw zal worden ontsloten. In zes bijeenkomsten verdiepten zij zich intensief in de geschiedenis van de samenlevingsopbouw in Nederland en in de weken tussen de bijeenkomsten werkten de deelnemers aan vensters voor de Canon. Na de laatste bijeenkomst op 20 september is er vervolgens hard gewerkt aan de voltooiing van de Canon. Op 31 januari 2020 werd de Canon samenlevingsopbouw uiteindelijk gepresenteerd als onderdeel van de jaarlijkse Participatielezing 2020, georganiseerd door Movisie en het Tijdschrift voor sociale vraagstukken. De lezing werd uitgesproken door Jos van der Lans en het boek dat er van is verschenen is gratis (je betaalt alleen de porto) hier te bestellen.

Het doel van de Canon samenlevingsopbouw is om de actuele discussie over thema’s als gemeenschapsvorming, burgerkracht, gebiedsgericht werken, burgerinitiatieven, participatiesamenleving, wijkgericht werken, actief burgerschap, doe-democratie, community care en bewonersorganisaties van een historische dimensie te voorzien. De behoefte om actief vorm te geven aan publieke en collectieve verantwoordelijkheid heeft vanaf het einde van de negentiende eeuw immers vele uitingsvormen gekregen. En er zijn vele termen mee in verband gebracht: verheffing, emancipatie, beschavingsoffensief, basisdemocratie, zelforganisatie, sociale cohesie en burgerkracht. Gaat het over beleidsinstrumenten of dient het een beweging-van-onderop? Vele soorten en generaties van professionals en beleidsmakers hebben zich er vervolgens mee in gelaten: van vormingswerkers tot bestuurders, van opbouwwerkers tot ambtenaren, van sociaal-cultureel werkers tot welzijnsmanagers, van actieve burgers tot lokale politici. Inzicht in al deze ontwikkelingen zal de kwaliteit van het professioneel handelen kunnen verhogen en de actuele discussie kunnen verrijken.

De Masterclass is georganiseerd en verzorgd door twee ervaren kerndocenten, Jos van der Lans (publicist, initiator van de Canon sociaal werk en auteur van een groot aantal publicaties over de publieke en sociale sector) en Henk Krijnen (adviseur strategische visieontwikkeling in het publieke domein, coach professionele ontwikkeling, voormalig hoofdredacteur van het Tijdschrift MO/samenlevingsopbouw). Voor elke bijeenkomst zijn gastdocenten (zie kader hieronder) uitgenodigd die een bepaalde periode in de geschiedenis van de samenlevingsopbouw hebben toegelicht.


Uitvoerige documentatie beschikbaar
Over de achtergronden en de opzet van de masterclass is uitvoerige documentatie beschikbaar. De twee betreffende documenten – ‘Achtergrond en globale opzet’ en ‘Programmabeschrijving’ - zijn via deze link direct te lezen en als pdf te downloaden. Een groot deel van de relevante en gebruikte literatuur en documenten zijn gedigitaliseerd en opgenomen in onderstaand literatuuroverzicht.



Publicatiedatum: 04-02-2019
Datum laatste wijziging :06-07-2024
Auteur(s): Kim van den Berg, Cindy Boerema, Evert Dagelet, Froukje Drent, Marja van Engelen-
KLein
, Henk Krijnen, Erik van de Langkruis, Jos van der Lans, Frederike Lunenberg, Mirko Pasman, Lou Repetur, Mirjam van Veen, Chris Veldhuijsen, Hans Versteegh, Pieter van Vliet, Mendel Wemerman, Arend Wesdijk, Liesbeth Willems,
allen tussen april en september 2019 deelnemers van de Masterclass Canon samenlevingsopbouw
Extra
DE GASTDOCENTEN

Radboud Engbersen (seniormedewerker Movisie, eerder werkzaam bij SEV & Platform31. Hij was een van de auteurs van In het hart van de verzorgingsstaat. Het Ministerie van Maatschappelijk Werk en zijn opvolgers), Marcel Spierts (onderzoeker en praktijkontikkelaar, promoveerde in 2014 op het proefschrift De stille krachten van de verzorgingsstaat. Geschiedenis en toekomst van sociaal- culturele professionals), Jan Willem Duyvendak (directeur Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS-KNAW) en hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, was hoogleraar samenlevingsopbouw van 1996 tot 2002), Mariet Paes (was directeur Provinciale Raad Gezondheid in Noord-Brabant, schreef biografie van de roemruchte Bossche opbouwwerker Piet Willems en was nauw betrokken bij het gezondheidscentrum Samen Beter), Marta Dozy (schreef proefschrift over de beroepsontwikkeling van het opbouwwerk: ’Het is altijd het beroep van de toekomst geweest’ (2008), werkzaam bij de Nationale Politie, haar specialisatie is ’gebiedsgebonden politie’), Joop Hofman (kent een lange geschiedenis in de (Deventer) wijkaanpak en de samenlevingsopbouw, is één van de initiators van Krachtproef).
Literatuur
Aanvullend materiaal
Video

YouTube, 6 februari 2020 | Registratie van de Participatielezing 2020, waarin Jos van der Lans de Canon samenlevingsopbouw presenteert. De tekst van de lezing is onder de titel De marktwerking voorbij. Samenlevingsopbouw in de 21e eeuw verkrijgbaar bij Movisie.

YouTube, 20 februari 2018 | Hedendaags opbouwwerk?
Om burgers meer bij de besluitvorming te betrekken en samen met hen te bepalen wat er in hun gemeente of stad moet gebeuren, wordt op veel plekken in Nederland geëxperimenteerd met de burgerbegroting. In dit tweede inzicht vertelt Joop Hofman, expert op het gebied van participatieve democratie, hoe de burgerbegroting er in de praktijk uitziet. Ook nemen we een kijkje in Breda, waar projectleider Suzanne van der Eerden en raadslid Tim van het Hof ons meenemen in hun ervaringen met het project ’Breda Begroot’.

YouTube, 5 april 2019 | Op 3 april 2019 ontvangt Paul Kuypers, voormalig directeur PON Brabant en oud-directeur van De Balie in Amsterdam, uit handen van auteur Mariet Paes de biografie van Piet Willems, in de jaren zeventig, tachtig en negentig een iconische opbouwwerker in Den Bosch. Beide heren kenden elkaar goed uit de tijd dat het katholieke bestel in Brabant in zijn voegen begon te kraken. Na ontvangst van het boek analyseerde de bijna 90-jarige Kuypers op de hem vertrouwde wijze waarom het opbouwwerk vanaf het begin in de jaren vijftig op een smalle basis rustte.

    homepage   volgende   laatste