NIEUW
Podcast-serie Canon sociaal werk
Symposium erfgoed en sociaal werkSymposium 13 juni
1974 Welzijnszorgkroniek en Oase
Opstart en vernieuwing vakpers
eerste   vorige   homepage   volgende   laatste

1974 is een bijzonder jaar voor de vakpers van het sociaal werk in Vlaanderen. In dat jaar start de Konfederatie van Instellingen voor Sociale Dienstverlening (dat later het Verbond voor Welzijnswerk wordt en nu het Vlaams Welzijnsverbond is) met het publiceren van de Welzijnszorgkroniek. Redacteur is Dolf Cauwelier. In datzelfde jaar wordt vanuit Elcker-Ik gestart met Oase, een tijdschrift voor gehandicaptenzorg en bijzondere jeugdzorg. Redacteur was Ludo Fret, de latere hoofdredacteur van Alert.
Beide publicaties zijn in die eerste jaren niet veel meer dan bundels stencils of fotokopieën. Ze houden het werkveld op de hoogte van (beleids)nieuws. Sociaal werk is immers bij uitstek een sector die zich permanent ontwikkelt, die voortdurend reflecteert op maatschappelijke ontwikkelingen en steeds op zoek gaat naar nieuwe vormen. Een goede vakpers is daarvoor onontbeerlijk.
Beide tijdschriften ondergaan in de loop der jaren een aantal naamswijzigingen. De Welzijnszorgkroniek wordt al snel de Welzijnswerkkroniek en in 1992 het huidige tijdschrift voor Welzijnswerk. Oase gaat in 1990 samen met het Welzijnsnieuwsblad en wordt Alert. De vakpers volgt netjes de lijnen van de verzuiling in de Vlaamse sociale sector.

In 1980 verschijnt het eerste tijdschrift voor de sociale sector bij een commerciële uitgeverij, het blad Sociaal van Kluwer. De oorspronkelijke bandbreedte van thema's, inclusief gezondheidszorg en veel aandacht voor de opkomst van extreem rechts (VMO e.d.), wordt in de loop der jaren kleiner tot meer rechtstreeks aan sociaal werk gerelateerde thema's.
In mei 1995 verschijnt dan het eerste nummer van Weliswaar, het gratis tweemaandelijkse tijdschrift van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.

Niet alleen de namen wijzigen, ook de vormgeving verandert drastisch. Er is sprake van een professionalisering van de vakpers met betere lay-out en drukwerk, en sterkere redacties. Wie nu de ‘tijdschriften’ uit 1974 naast de huidige tijdschriften legt, ziet een wereld van verschil.

Het publicatielandschap van de Vlaamse sociaal werker wordt momenteel gedomineerd door deze tijdschriften. De Nederlandse vakpers is nog enigszins in beeld, de Waalse vakpers schittert door afwezigheid. Slechts een enkeling volgt ook de Angelsaksische vakpers (bv. British Journal of Social Work of Social Work van NASW). Toegang tot die tijdschriften is dan ook niet eenvoudig, slechts bibliotheken van universiteiten en van enkele hogescholen hebben deze internationale tijdschriften in hun collectie.

Belangrijk is ook de recente digitalisering van onze leefwereld. Geconfronteerd met een informatiebehoefte zijn de publicaties uit de vakpers niet langer de eerste zoekplaats, maar wel het internet en google. De hoeveelheid gratis digitaal toegankelijke informatie is groot en groeiende. Wat via google beschikbaar is aan vakliteratuur (de zogenaamde 'open access' benadering) zal wellicht die informatie gaan verdringen die pas na betaling van abonnementsgeld beschikbaar is. Dat stelt de vakpers voor grote uitdagingen: hoe een lezerspubliek blijven bereiken en toch voldoende inkomsten genereren om als tijdschrift te overleven?
Alert en Tijdschrift welzijnswerk zijn alvast deze uitdaging aangegeen door begin 2015 te fuseren en sindsdien uitsluitend digitaal verder te gaan als Sociaal.Net.

Publicatiedatum: 29-07-2009
Datum laatste wijziging :19-11-2016
Auteur(s): Jan Steyaert,
Verder studeren
Links
Studieopdrachten Klik hier om de studieopdrachten te bekijken
eerste   vorige   homepage   volgende   laatste