NIEUW
Podcast-serie Canon sociaal werk
Symposium erfgoed en sociaal werkSymposium 13 juni
1991 Dirk Kraijer
Een bevlogen opleider
eerste   vorige   homepage   volgende   laatste
Generaties studenten die zijn en worden opgeleid voor de zorg aan mensen met een verstandelijke beperking, groei(d)en op met het boek ‘Handboek Autismespectrumstoornissen’, geschreven door Dirk Kraijer (1936-2007). Vele orthopedagogen en psychologen gebruiken dit boek in hun werk. Het verscheen voor het eerst in 1991, en is sindsdien steeds aangevuld en bewerkt. Ook de instrumenten die Dirk Kraijer ontwikkelde worden veel gebruikt: vooral de Autisme en Verwante Stoornissen schaal bij zwakzinnigen (AVZ-R) en de Sociale Redzaamheidsschaal voor zwakzinnigen (SRZ). Beide instrumenten spelen een belangrijke rol in het vaststellen en beschrijven van autisme bij mensen met een verstandelijke beperking. Met zijn inhoudelijke bijdrage aan de zorg en het onderzoek brak Dirk Kraijer een lans voor het erkennen en behandelen van autisme als op zichzelf staande aandoening, naast een verstandelijke beperking.

Kraijer wilde oorspronkelijk onderwijzer worden, maar kreeg tijdens zijn opleiding belangstelling voor psychologie. Na het behalen van zijn hoofdakte (1957) besloot hij dan ook om aan de universiteit psychologie te gaan studeren (afgerond 1964). In de jaren dat hij de kweekschool en daarna psychologie deed, woonde hij in een pension in Utrecht. Zijn hospita daar had een zoon met het syndroom van Down (overigens zonder autisme) en Kraijer maakte zijn opgroeien van dichtbij mee. Hierdoor geïnteresseerd geraakt in mensen met een verstandelijke beperking ging Kraijer werken bij Hendrik van Boeijenoord (nu Vanboeijen) in Assen (1964). Vlak voor zijn pensioen in 1993 promoveerde hij op de AVZ-R. Kraijer was een voorstander van het gestandaardiseerd in kaart brengen van gedrag, om het oordeel over de sterke en zwakke kanten van een persoon te objectiveren.

Kraijer stond bekend als een intelligent en bevlogen mens, en niet alleen op inhoud. Zijn manier van werken was zeer zorgvuldig en gedegen. Het corrigeren van manuscripten deed hij met twee kleuren pennen: een voor de taalkundige zaken, een andere voor de inhoud. Als hij een proefschrift ontving, dan reageerde hij met een uitgebreide brief aan de promovendus, met daarin alle punten die hem waren opgevallen, argumenten over waarom hem dat was opgevallen, en ideeën waarover hij graag van gedachten wilde wisselen. Hij werkte hard en gericht en hield niet van poespas. Zo vond hij paranimfen bij zijn promotie overbodig, hij had tenslotte zijn hele proefschrift alleen geschreven.

Zijn pensioen was slechts een formaliteit, want ook daarna bleef Kraijer zich sterk inzetten voor mensen met een verstandelijke beperking en autisme. Met zijn boeken, instrumenten en kennis beïnvloedde hij niet alleen de directe zorg aan mensen, maar ook de houding van zorgverleners ten opzichte van autisme. Dat laatste deed hij ook door les te geven aan professionals over autisme en over de instrumenten. Bovendien nam hij deel aan vele werkgroepen voor het verbeteren van de zorg, waarmee hij ook het beleid op de zorgverlening beïnvloedde. Ook in het buitenland is Dirks werk bekend, zijn instrumenten verschenen in allerlei talen. Tot op de dag van vandaag merken we in de zorg aan mensen met een verstandelijke beperking en autisme Kraijers invloed.

Publicatiedatum: 28-09-2018
Datum laatste wijziging :15-10-2018
Verwante vensters
Verder studeren
  • Dirk Kraijer (2004), Handboek autismespectrumstoornissen en verstandelijke beperking : ontwikkelingsstoornis en ontwikkelingstekort, Lisse : Harcourt Book Publishers.
    Oorspr. titel: Zwakzinnigheid, autisme en aan autisme verwante contactstoornissen: aspecten van classificatie, diagnostiek, prevalentie, specifieke problematiek, opvoeding en behandeling. - Amsterdam: S
  • Dirk Kraijer, Jan Plas (2014), Handboek psychodiagnostiek en beperkte begaafdheid : classificatie, test- en schaalgebruik, Amsterdam: Pearson. Vijfde geheel herziene druk.
    Oorspronkelijke titel: Psychodiagnostiek in de zorg voor verstandelijk gehandicapte mensen : classificatie, test- en schaalgebruik.Lisse: Swets & Zeitlinger, 1997
  • Dirk Kraijer (1991), Zwakzinnigheid, autisme en aan autisme verwante contactstoornissen. Aspecten van classificatie, diagnostiek, prevalentie, specifieke problematiek, opvoeding en behandeling. Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlicher.
Literatuur
Links
eerste   vorige   homepage   volgende   laatste