Davied van Berlo, Jeroen Pepers (red.) Ambtenaren! 200 jaar werken aan Nederland SDU, Den Haag, 2015 ISBN 9012395607 € 15.00 Bestellen |
|
Ambtenaren! 200 jaar werken aan Nederland in 100 portretten beschrijft honderd levens van bijzondere ambtenaren gekoppeld aan het historische moment waarop ze een rol hebben gespeeld of een kenmerkende positie bekleedden. Op die manier komen de belangrijkste momenten uit de geschiedenis van 200 jaar koninkrijk aan bod. Dit boek laat zich dus ook lezen als een geschiedenis van Nederland. Al bladerend zie je Nederland veranderen en hoe de rol van de overheid zich ontwikkelt. In de twintigste eeuw wordt Nederland een verzorgingsstaat en toont de overheid zich op steeds meer terreinen actief. Sommige overheidsfuncties verdwijnen, zoals de beul en de torenwachter, maar er komen vooral veel functies bij. De verwachtingen vanuit de samenleving veranderen voortdurend en de overheid past zich daarop aan. Het doel van dit boek is om die ontwikkeling in beeld te brengen en om de diversiteit aan ambtelijk werk zichtbaar te maken. Van secretaris-generaal tot trambestuurder, van Den Haag tot Maastricht, van Indonesië tot Suriname en de Antillen en van 1815 tot 2015. Zonder deze ambtenaren zou Nederland er anders uit hebben gezien. Het is een portret van tweehonderd jaar ambtelijk vakmanschap. Volgens minister Plasterk is het boek waardering voor het vele belangrijke maar vaak onopgemerkte werk dat ambtenaren verrichten. Plasterk: “Het ambtelijk vak is echt een vak om trots op te zijn. En wat je ziet is dat er in die 200 jaar ook een ontwikkeling zichtbaar is in wat we als belangrijke waarden in het ambtelijk vak zien. Als je naar de netwerksamenleving van nu kijkt, dan zie je dat het niet alleen maar gaat om waarden als deskundigheid, loyaliteit en integriteit. Er wordt van hen een transparante manier van werken gevraagd en sterke communicatieve vaardigheden; samen met burgers en organisaties een probleem oplossen. Daar is ook een nieuw soort ambtenaar voor nodig. Het vakmanschap verandert.” ‘Ambtenaren!’ begint bij Godert van den Capellen, die de titel van koning wist binnen te halen voor prins Willem Frederik van Oranje tijdens het Congres van Wenen. En het eindigt bij Erik Gerritsen, bestuursvoorzitter van de Jeugdbescherming Regio Amsterdam; hij brengt het principe van één huishouden, één plan, één regisseur in de praktijk. Deze twee mannen en alle ambtenaren (man én vrouw) daartussen tonen aan hoe divers het werk van een ambtenaar is. Het aantal ambtelijke architecten van de Nederlandse verzorgingsstaat die in het boek worden vermeld is jammer genoeg relatief gering. De ambtelijke krachten achter de Bijstandswet (1965), de AWBZ (1968), de verzelfstandiging van de woningcorporaties (1995) hebben het boek niet gehaald. Wat niet weg neemt dat het geheel een prachtige schat aan informatie oplevert over het ambtelijke werk achter de schermen. Hier een greep uit de ambtenaren die voor het sociale domein belangrijk werk hebben geleverd: 1839 Overbevolking in Rotterdam. Willem Nicolaas Rose (1801-1877) 1863 De afschaffing van de slavernij. Jan Willem Gefken (1807- 1887) 1870 De laatste beul van Nederland. Dirk Jansen (1801-1881) 1901 Sociaal bouwen in Amsterdam. Arie Keppler (1876-1941) 1911 Het begin van de kinderbescherming. Dina Sanson (1868- 1929) 1915 1 miljoen Belgische vluchtelingen. Johannes Wilhelm (1864-1948) 1929 Wetten voor werkloosheid en ziekte. Arend Scholtens (1880-1951) 1933 Grondlegger van de sociale psychiatrie. Arie Querido (1901-1983) 1945 De wederopbouw van Rotterdam. Lotte Stam-Beese (1903-1988) 1949 Het Pieter Baan Centrum. Pieter Baan (1912-1975) 1956 Neurotische spanningen om de AOW. Adriaan van de Ven (1909-1975) 1957 Het Rijksvaccinatieprogramma. Charlotte Hannik (1921-1996) 1966 Pleiten voor de vrouwenzaak. Ellen Wolf (1920-2011) 1979 De noodzaak van een minderhedenbeleid. Henk Molleman (1935-2005) 2014 Drie grote decentralisaties. Erik Gerritsen (1962) Beoordeling redactie: |
|